Το έργο Smart Village δεν είναι απλώς ένα έγγραφο στρατηγικής, αλλά ένα συγκεκριμένο πράγμα/πρόκληση που πρέπει να επιλυθεί ή να προωθηθεί. Καταρτίζεται ένα συγκεκριμένο σχέδιο υλοποίησης και τα μέτρα που συνδέονται άμεσα με την υλοποίησή του μπορούν να συμπεριληφθούν στο σχέδιο. Το κύριο έργο του Έξυπνου Χωριού περιλαμβάνει τους καθορισμένους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους και ένα σχέδιο για τον τρόπο επίτευξής τους.
Η υλοποίηση του σχεδίου διακρατικής συνεργασίας ανάδειξε τη δυνατότητα ανάπτυξης της μεθοδολογίας για τα έξυπνα χωριά με στόχους βιωσιμότητας σύμφωνα με τις στρατηγικές της ΕΕ που η χώρα μας εφαρμόζει μέσα από τα επίπεδα αναπτυξιακού προγραμματισμού.
Από τις επισκέψεις διαπιστώνεται ότι «έξυπνα χωριά» είναι εκείνα τα οποία μετά από την κατάλληλη μελέτη από την άμεσα εμπλεκόμενη τοπική κοινότητα, βρίσκουν τους τρόπους αντιμετώπισης και διαχείρισης ενός ζητήματος, αναπτύσσοντας εργαλεία μελέτης, εκπαίδευσης και συνεργασίας, δηλ. εμπλέκοντας και αξιοποιώντας όλες τις παραμέτρους, τους παράγοντες και τους πόρους (οικονομικούς και ανθρώπινους), που μπορούν να συμβάλλουν σε αυτό.
Ο Οδηγός περιλαμβάνει Βέλτιστες Πρακτικές από κάθε μία από τις συνεργαζόμενες περιοχές. Οι επιλεγμένες περιπτώσεις Βέλτιστης Πρακτικής αποτελούν την προσπάθειά να προβληθούν μερικά παραδείγματα δράσεων έξυπνων χωριών που λειτουργούν ως έμπνευση – όπως η ανταλλαγή καλών καινοτόμων έργων που συνεισφέρουν στην εφαρμογή περιβαλλοντικών και κλιματικών μέτρων μαζί με την κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα – και να εξεταστούν πρωτοβουλίες σχετικά με τον εκσυγχρονισμό αγροτικών υπηρεσιών π.χ. υγείας, κοινωνικών υπηρεσιών, εκπαίδευσης, ενέργειας, μέσων μεταφοράς και λιανικού εμπορίου μέσω ψηφιακής και κοινωνικής καινοτομίας.
Στόχος της επιλογής των παραδειγμάτων είναι να αποτελέσουν έμπνευση για όλους όσους επιθυμούν να γίνουν κομμάτι της ανάπτυξης των έξυπνων χωριών.
Η μελέτη αναπτύσσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο μετάβασης των νησιωτικών κοινοτήτων της Π.Ε. Νήσων Αττικής στο ευρωπαϊκό μοντέλο των «Έξυπνων Χωριών». Το όραμα του σχεδίου είναι να ενισχύσει τη βιώσιμη ανάπτυξη, να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων και να δημιουργήσει τις συνθήκες για μια πράσινη και ψηφιακή μετάβαση που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Η στρατηγική προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες ανάγκες των νησιών της Π.Ε. Νήσων, αναγνωρίζοντας τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα αλλά και τα διαρθρωτικά τους προβλήματα. Από τη μια πλευρά, η περιοχή διαθέτει πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, ισχυρά τοπικά προϊόντα, μοναδικό φυσικό περιβάλλον και ιστορική ταυτότητα. Από την άλλη, αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως η γήρανση του πληθυσμού, η εποχικότητα της οικονομικής δραστηριότητας, η περιορισμένη πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες, οι ανεπάρκειες σε υποδομές και η αυξανόμενη πίεση της κλιματικής αλλαγής.
Η στρατηγική αυτή φιλοδοξεί να τοποθετήσει την Π.Ε. Νήσων στο επίκεντρο της σύγχρονης συζήτησης για τα «Smart Islands» στην Ευρώπη, δημιουργώντας ένα πρότυπο που θα συνδυάζει την πολιτιστική κληρονομιά με την καινοτομία, την τοπική παραγωγή με τη βιωσιμότητα και τη συμμετοχή των πολιτών με την πράσινη ανάπτυξη. Μέσα από την υλοποίηση των δράσεων, τα νησιά της Π.Ε. Νήσων μπορούν να εξελιχθούν σε δικτυωμένες, ανθεκτικές και ελκυστικές κοινότητες που θα διασφαλίζουν την ποιότητα ζωής για τους κατοίκους τους και θα αποτελούν πόλο έλξης για επισκέπτες, επενδύσεις και νέες δημιουργικές δραστηριότητες.
Ο Οδηγός Καλών Πρακτικών στην Π.Ε. Νήσων Αττικής αναδεικνύει έργα και δράσεις που υλοποιήθηκαν κατά κύριο λόγο με χρηματοδότηση από το Τοπικό Πρόγραμμα CLLD/LEADER «Πολιτισμός και Περιβάλλον “Εν Πλώ”»του Προγράμματος Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2014-2020 .
Ο Οδηγός περιλαμβάνει:
• Έργα με χρήση ψηφιακής τεχνολογίας που αναδεικνύουν την πολιτιστική και περιβαλλοντική ταυτότητα της περιοχής
• Συλλογικά έργα που υλοποιήθηκαν σε συνεργασία με τις δημοτικές αρχές
Η μελέτη εκπονήθηκε με στόχο την ολοκληρωμένη αξιολόγηση της διακρατικής συνεργασίας «Smart Villages Leader Network». Το έργο αυτό αποτέλεσε μια καινοτόμο πρωτοβουλία για την προώθηση του μοντέλου των Έξυπνων Χωριών, συνδέοντας την τοπική ανάπτυξη με την καινοτομία, τη δικτύωση και την ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών.
Η Μελέτη Αξιολόγησης περιλαμβάνει την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης και την επίδραση της υλοποίησης των δράσεων του διακρατικού έργου σε αυτή, και διακρίνεται σε επιμέρους κεφάλαια που αφορούν την αποτύπωση των κύριων στοιχείων του έργου, το θεωρητικό και στρατηγικό πλαίσιο ανάπτυξης του, την αξιολόγηση της υφιστάμεVJ1ς κατάστασης χωρίς και με την υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης, SWOT ANALYSIS, αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας, συμπεράσματα και προστιθέμενη αξία.
